مهم ترین قسمت قانون تجارت را معاملات تجاری تشکیل می دهند. معاملات تجاری، از گذشته تا به امروز نقش کلیدی در ارتباطات اجتماعی و تکامل جوامع ایفا کرده است. معاملات تجاری به معنای تبادل کالا با هدف انتفاع، کسب سود و منفعت می باشند. این معاملات در دو نوع معاملات تجاری ذاتی (اصلی) و تبعی موجود می باشند. در این مقاله قصد داریم شما را با معامله تجاری، کاربرد و انواع آن آشنا کنیم پس همراه ما باشید.
تعریف معاملات تجاری
معامله تجاری به هر گونه داد و ستد کالا، خدمات یا دارایی های بین طرفین گفته می شود که با هدف کسب سود و منفعت از معاملات، با استفاده از مدل و ساختار های حقوقی منحصر به فرد و اسناد تجاری می باشد. همچنین بر اساس قانون تجارت ایران، در معامله تجاری به فردی که معامله را انجام دهد تاجر می گویند. معامله تجاری می تواند در سطح محلی، ملی یا بین المللی انجام شود.
البته این را هم در نظر بگیرید که معامله تجاری با فعالیت های تجاری کاملا متفاوت می باشد. معاملات تجاری انواع مختلفی دارند که شامل معاملات تجاری ذاتی (اصلی) و تبعی می باشند که در ادامه به توضیح کامل آن خواهیم پرداخت.
انواع معاملات تجاری در حقوق تجارت
انواع معاملات تجاری در حقوق تجارت
1. معاملات تجاری ذاتی
معاملات تجاری ذاتی (اصلی) به معاملاتی می گویند که صرف نظر از اینکه چه کسی این معاملات را انجام می دهند، تجاری حساب می شود و بدون توجه به سایر عوامل دیگر، از نظر حقوقی تاجر محسوب می شوند.
انواع معاملات تجاری ذاتی
- معامله تجارتی توزیعی
انتقال مالکیت دارایی به هر شکل و صورتی جزو دسته معامله تجاری توزیعی محسوب می شوند. معمولا تاجران ابتدا کالا های خود را به فروش یا اجاره آن ها می پردازند و بعد کالای مورد نظر خود را خریداری و تهیه می کنند. زیرا برای کالا الزامی وجود ندارد که حتما قبل از فروش خریداری شود.
- معامله تجارتی تولیدی
تاسیس و بهره برداری از کارخانه یا واحد های تولیدی، با هدف های خاصی صورت می گیرند. هدف اصلی آن ها تولید کالایی است که امکان فروش داشته باشد. این اقدام باید حتما در قالب موسسات صورت بگیرد.
- معامله تجارتی خدماتی
معامله تجاری خدماتی خود به سه دسته تقسیم می شوند:
خدمات واسطه ای
خدمات مالی
خدمات متفرقه
- معامله تجاری دریایی
تمام عملیات و فعالیت های دریایی در این گروه قرار می گیرند که شامل کشتی سازی، معامله انواع کشتی، حمل و نقل های دریایی و سایر معامله تجاری دیگر که مرتبط به این گروه می باشند. البته این دسته از معاملات، نیازی به تشکیل موسسه ندارند.
- معامله برواتی
معامله تجاری برواتی جزو گروه معاملات تجاری ذاتی محسوب می شوند و هم آن را می توان در معاملات تجاری به حکم قانون حساب کرد.
ویژگی های معاملات تجاری ذاتی
- ماهیت ذاتی تجاری
- مستقل از شخصیت طرفین
- ثبت در قوانین
2. معاملات تجاری تبعی
معاملات تجاری تبعی، معاملاتی هستند که به طور ذاتی تجاری محسوب نمی شوند. اما به دلیل اینکه توسط یک تاجر صورت می گیرد، ماهیت تجاری را به خود می گیرند.
انواع معاملات تجاری تبعی
- اعمال تجاری تبعی تاجر با شخصیت حقیقی
در این معامله یکی از طرفین تاجر می باشد و هدف این اعمال تجاری رفع نیاز تجاری با فرد دیگری است که امکان تاجر یا غیر تاجر بودن آن است.
- اعمال تجاری تبعی با شخصیت حقوقی
تمام فعالیت هایی که یک تاجر در شرکت تجاری خود انجام می دهد تجاری به حساب می آید. حتی اقداماتی که تجاری نیستند به دلیل تجاری بودن نوع شرکت به صورت تبعی، تجارتی به حساب می آید.
- اعمال تجاری تبعی فرعی
تعهداتی که فرد به دلیل اقدام عملیات تجارتی انجام می دهد مانند قرارداد، روابط حقوقی مانند چک را عملیات تجارتی تبعی فرعی می گویند.
ویژگی های معاملات تجاری تبعی
ماهیت غیر تجاری ذاتی
تنوع در موضوع معامله
تبعیت از قوانین تجارت
تفاوت معاملات تجاری و فعالیت تجاری
همان طور که گفتیم معاملات تجاری به معاملاتی گفته می شود که توسط تاجر او شرکت ها پس از تاسیس شرکت قابل انجام می باشد و نیازی به استمرار و تکرار ندارد تا جزو تجاری بودن به حساب آیند. برای مثال برای صدور برات اگر یک بار انجام شود کافی است و جزو معامله تجاری محسوب می شود و نیازی به تکرار و استمرار ندارد.
فعالیت های تجاری بر خلاف معاملات تجاری به عملیاتی می گویند که برای تجاری محسوب شدن نیاز به استمرار و تکرار دارند. برای مثال تصدی به هر گونه حمل و نقل برای تجاری محسوب شدن آن نیاز به استمرار دارد.
اهمیت قوانین و مقررات معاملات تجاری
- تعیین استاندارد سازی قانونی برای فعالیت‌های تجاری
- حفظ حقوق طرفین معامله
- پیشگیری از تقلب و سوء استفاده
- آسان شدن روابط تجاری و افزایش اعتماد
مزایای معاملات تجاری
🔹رشد اقتصادی
معامله تجاری باعث افزایش تولید، ایجاد اشتغال و در نتیجه رشد اقتصادی می شوند.
🔹افزایش تولید
با افزایش تقاضا برای کالا ها و خدمات، تولید کنندگان ترغیب می شوند تا تولید محصولات خود را افزایش دهند.
🔹بهبود بهره وری
رقابت بین تولید کنندگان باعث می شود که به دنبال روش های جدید و کارآمد تری برای تولید محصولات خود باشند.
🔹جذب سرمایه گذاری
معامله تجاری فضایی جذاب برای سرمایه گذاران ایجاد می کنند و باعث جذب سرمایه گذاری های داخلی و خارجی می شود.
🔹ارتباطات بین المللی
معامله تجاری باعث ایجاد ارتباطات بین المللی و افزایش درک متقابل بین فرهنگ های مختلف می شود.
🔹ایجاد اشتغال
معامله تجاری به طور مستقیم و غیرمستقیم باعث ایجاد اشتغال می شود و به اقتصاد جامعه کمک شایانی می کند.
🔹ثبات سیاسی
معامله تجاری به تقویت روابط بین کشور ها و ایجاد ثبات سیاسی می تواند کمک کند و در کاهش تنش ها و درگیری ها نقش اساسی ایفا کند.
اصول حاکم بر معاملات تجاری
- اصل استقلال قراردادها
- اصل حسن نیت
- اصل الزامی بودن قراردادها
- اصل نسبی بودن قراردادها
شرایط صحت معاملات تجاری
- رضایت طرفین
- صلاحیت طرفین
- موضوع معامله
- قانونی بودن معامله
تعهدات طرفین در معاملات تجاری
- تعهد به تحویل به موقع کالا یا انجام خدمات
- تعهد به تسویه ثمن معامله
- تعهد به اجرای صحیح قرارداد
- تعهد به جبران خسارت در صورت نقض قرارداد
نقش فناوری در معاملات تجاری
- تجارت الکترونیک
- قرارداد های هوشمند
- پرداخت های دیجیتال
- استفاده از بلاکچین در معامله تجاری
کاربرد مهم معاملات تجاری
کاربرد های مهم معاملات تجاری
توزیع کالا ها و خدمات
معامله تجاری سبب می شود که محصولات از تولید کننده به مصرف کننده نهایی انتقال یابد و نیاز های جامعه را رفع کنند.
توسعه زیر ساخت ها
معامله تجاری برای توسعه و بهبود زیر ساخت های اقتصادی مانند جاده ها به دلیل جذب سرمایه مورد استفاده قرار می گیرند.
بهبود سطح زندگی
دسترسی افراد به کالا و خدمات به دلیل معامله تجاری افزایش می یابد. همچنین باعث افزایش درآمد و دسترسی راحت و آسان به کالا ها و خدمات با کیفیت، به سطح زندگی افراد بهبود می بخشند.
ایحاد ثروت
معامله تجاری در ایجاد فرصت های سرمایه گذاری نقش مهمی دارد و به خودی خود منجر به ایجاد ثروت می شود.
نحوه انجام معاملات تجاری
برای انجام معامله تجاری سه روش کلی وجود دارد که در این قسمت به توضیح این سه مورد می پردازیم:
🔸معامله نقدی
آسان ترین و قابل اعتماد ترین روش برای معامله تجاری، معامله نقدی می باشد. در این روش ابتدا خریدار هزینه کل محصولات خریداری شده را پرداخت می کند و در نهایت فروشنده محصولات را برای خریدار ارسال می کند.
این روش برای فروشنده بسیار مناسب می باشد زیرا هیچ گونه ریسکی ار متقبل نمی شود و به راحتی معامله به پایان می رسد. اما این نکته را نیز در نظر بگیرید که این روش معامله تنها برای فروشنده خوشایند است و برای خریدار مناسب نیست و خریدار ترجیح می دهد که روش دیگری را انتخاب کند.
🔸معامله چکی
در این روش برخلاف روش معامله نقدی خریدار ابتدا محصولات را تحویل می گیرد سپس اقدام به پرداخت مبلغ می کند. در این معامله خریدار به فروشنده در قبال هزینه ای که قرار است پرداخت کند چک می دهد یا حتی امکان عدم پرداخت چک نیز وجود دارد.
این روش برای خریدار مناسب و خوشایند است اما برای فروشنده مورد استقبال خوبی قرار نمی گیرد. تا جایی که امکاندارد از معامله چکی پرهیز کنید زیرا چک قابل اعتماد نمی باشد.
برای مطالعه بیشتر: انواع چک
معامله چند مرحله ای – تحویل چند مرحله ای
معامله چند مرحله ای در چند روش قابل انجام می باشد:
روش اول، تحویل مرحله ای می باشد یعنی خریدار شرایط اولیه را نمی پذیرد و وارد مذاکره می شود. برای مثال خریدار از فروشنده تقاضا می کند که ابتدا محصولات را بفرستد سپس اقدام به پرداخت هزینه آن می کند.
روش دوم، خریدار قسمتی از مبلغ محصولات را می پردازد و بعد از گرفتن محصولات سپس اقدام به پرداخت کامل وجه می کند. این روش برای اعتماد سازی بین طرفین مناسب می باشد.
روش سوم، برای معاملاتی مناسب است که حجک آن زیاد می باشد و فروشنده امکان فرستادن کل محصول را نداشته باشد.
کلام آخر
معاملات تجاری، نقش مهم و اساسی در اقتصاد دارند که به وسیله آن، محصولات و کالا ها از تولید کننده به دست مصرف کننده می رسند و چرخه اقتصادی به حرکت در می آید. همچنین به دلیل پیشرفت تکنولوزی و جهانی شدن اقتصاد، معاملات تجاری در حال تحول مستمر هستند. این تغییرات کلید موفقیت در دنیای تجارت امروزی محسوب می شود. برای اطلاعات بیشتر در زمینه معامله تجاری می توانید از مشاوان و متخصصان خبره خرد جمعی مشاوره بگیرید.
قدرت گرفته از گروه کاروداتیس
دیدگاهتان را بنویسید