چک سندی است که در حال حاضر، جایگزین پول نقد شده و امروزه مردم از آن در زندگی روزمره خود استفاده می کنند. اما برگشت خوردن آن، تبدیل به چالشی مشکل آفرین در زندگی مردم شده است. زیرا برای وصول یا سوء اثر آن، باید مراحل طولانی را طی کرد. حتی برای شکایت نیز زمان شش ماه تا یک سال را باید طی کرد و از مراحل قانونی نیز عبور باید کرد. چک برگشتی یا بلامحل یکی از انواع چک می باشد. برگشت خوردن چک، به دلایل مختلفی رخ می دهد و در این مقاله قرار است به طور کامل در مورد چک برگشتی، دلیل برگشت خوردن آن و طریقه سوء اثر را برای شما شرح دهیم تا انتهای مقاله همراه ما باشید.
تعریف ساده چک برگشتی
چک برگشتی یا چک بلامحل به چکی گفته می شود که به دلایلی مثل کافی نبودن موجودی حساب صادر کننده، چک پاس نمی شود و به عبارتی برگشت خورده می شود. در این لحظه باید اقدامات لازم را برای وصول و سوء اثر چک انجام دهید. چک بلامحل علاوه بر افزایش بی اعتمادی در طرفین، به نظام بانکی و اقتصادی کشور نیز لطمه و خسارت وارد می کند. امروزه شاهد افزایش چشمگیر چک های برگشتی هستیم و به یک معضل بزرگ و جدی اقتصادی تبدیل شده است.
دلایل برگشت خوردن چک
عدم موجودی کافی در حساب
ابتدا از موجودی حساب خود اطمینان حاصل کنید و سپس چک را بکشید. زیرا در صورت نداشتن موجودی چک شما برگشت می خورد.
غافل شدن از امضای چک یا ناخوانا بودن آن
گاهی اوقات افراد با بی دقتی چک را تکمیل می کنند و در هنگام رسیدن به امضا آن را فراموش می کنند که این باعث برگشت خوردن چک می شود.
درج اطلاعات اشتباه
اگر بخشی از اطلاعات چک نادرست باشد، چک برگشت می خورد. پس باید دقت کنید که تاریخ، مبلغ و تمام اطلاعات چک به درستی وارد شده باشند.
از تاریخ چک گذشته باشد
در هنگام نوشتن یا گرفتن چک، به تاریخ آن دقت بفرمایید. زیرا اگر از تاریخ چک گذشته باشد، بانک چک شما را نقد نمی کند و به عبارتی چک شما برگشت می خورد.
عواقب چک برگشتی چیست؟
- قرار گرفتن در لیست بدهکاران
- محدودیت در افتتاح حساب جدید
- ممنوعیت در دریافت کارت بانکی جدید
- ممنوعیت در اعطای هرگونه تسهیلات به صاحب چک
- عدم دریافت خدمات ارزی
- محدودیت در ضمانت نامه بانکی
راه حل رفع عواقب چک برگشتی
چک شما به هر دلیلی برگشت خورده و اکنون به دنبال رفع مسدودی آن می باشید. در اینجا به نکاتی می پردازیم که شما با انجام این اقدامات از بانک مرکزی درخواست می کنید تا شما را از لیست مشتریان سیاه خود حذف کند:
واریز مبلغ چک
آسان ترین کار برای شما، واریز کردن کل مبلغ چک می باشد به عبارتی حساب شما از موجودی کافی باید برخوردار باشد. وقتی شما این اقدام را انجام دهید، بانک شما را از لیست مشتریان بد حساب خود خارج می کند.
ارائه لاشه چک برگشتی به بانک
برای رفع مشکل، ابتدا باید بدهی خود را با کسی که به آن چک داده اید رفع کنید. سپس از او بخواهید که لاشه چک بلامحل را به شما تحویل دهد، و پس از تحویل گرفتن آن، به بانک مراجعه کرده و بانک مشکل شما را به راحتی حل می کند.
حکم قضایی برای گرفتن رفع عواقب چک بلامحل
اگر تمام موارد بالا را انجام داده اید و همچنان مشکل شما رفع نشده است، باید از طریق قانونی اقدام کنید تا رفع سوء اثر انجام شود. بعد از رفع این مشکل به راحتی می توانید مجدد از تسهیلات بانک استفاده کرده، و مشکل شما به طور کامل حل خواهد شد. البته این را هم در نظر بگیرید که بعد از گذشت هفت سال اگر اقدامی از جانب شما صورت نگیرد به طور خودکار سوء اثر می شوید.
حکم قانونی در مورد چک های برگشتی قدیمی
قانون جدید بانک مرکزی درباره چک های برگشتی، این ابلاغیه را به تمام بانک های کشور داده است که بانک ها وظیفه دارند چک های برگشتی که از زمان برگشت خوردن آن ها سه سال می گذرد و در این مدت هیچ گونه شکایتی برای آن ها ثبت نشده باشند را به طور خودکار سوء اثر کنند. این سوء اثر روند قانونی خود را دارد. ابتدا بانک ها باید در سامانه ثنا استعلام گرفته و سپس از طریق کد شش رقمی که در اختیار آن ها قرار می گیرند، اقدامات لازم را انجام دهند. همانطور که در بالا گفته شد، چک بلامحل عواقب سنگینی در پی دارد که بهتر است برای استفاده از تسهیلات بانکی و راحتی کار خود چک را از مسدودی خارج کنید.
مراحل قانونی چک برگشتی
زمانی که چک برگشت می خورد، دارنده چک می تواند برای وصول آن از طریق قانونی اقدامات لازم را پیگیری کند. مراحل قانونی چک برگشتی به شرح زیر است:
دریافت گواهی عدم پرداخت
بعد از اینکه چک شما برگشت می خورد، باید به بانک صادر کننده چک مراجعه کرده و از بانک تقاضای گواهی عدم پرداخت کنید. این گواهی خیلی مهم است و نشان دهنده این است که، چک در دست شما به دلیل عدم موجودی کافی حساب صادر کننده چک یا دلایل دیگر برگشت خورده است.
ثبت شکایت کیفری
برای پیگیری های قانونی مهلت آن را نیز در نظر بگیرید. دارنده چک باید در طول مدت شش ماهی که از برگشت چک می گذرد، پیگیری های لازم را برای گرفتن گواهی عدم پرداخت انجام داده باشد و در شش ماه بعد از گرفتن گواهی، باید شکایت خود را به دادسرا تحویل دهد تا پیگیری های لازم را انجام دهند. همچنین در چک باید تمام اطلاعات به درستی وارد شده باشد تا به مشکل بر نخورید. فراموش نکنید که گواهی عدم پرداخت، کپی از چک و بقیه موارد باید به شکایت پیوست شود.
تحلیل و بررسی پرونده در دادسرا
بعد از اقدامات شما، اکنون نوبت دادسرا است که وظیفه خود را انجام دهند. اولین اقدامی که دادسرا انجام می دهد این است که تحقیقات مقدماتی را شروع می کند و از دو طرفین می خواهد که حضور یابند و اظهارات خود را در این مورد بیان کنند. در صورت دلایل کافی برای صدور کیفر، درخواست را به دادگاه می فرستد تا بقیه کار ها در آنجا پیگیری شود.
تشکیل جلسه دادگاه
ابتدا دادگاه به دو طرف گوش می دهد و به خواسته های آنان رسیدگی می کند و بر اساس مدارک ارائه شده تصمیم قطعی را می گیرد. در صورتی که دادگاه، جرم صادر کننده چک را تایید کند برای آن حکم صادر می کند.
اجرای حکم
پس از صدور حکم، اجراییه صادر می شود. با صدور این اجراییه، اموال محکوم توقیف می شود یا صادر کننده چک باید خسارت وارد شده به گیرنده چک را پرداخت کند.
نحوه شکایت از چک برگشتی
نحوه شکایت از چک بلامحل، شامل مراحل طولانی و پیچیده ای می باشد. اولین گام، دارنده چک برای نقد کردن چک به بانک مراجعه می کند و در اینجا متوجه می شود که موجودی صادر کننده چک کافی نمی باشد یا به هر دلایل دیگری چک برگشت خورده است. پس تصمیم می گیرد که از راه قانونی وارد عمل شود. پس از شکایت کردن، صادر کننده چک موظف می شود که، بدهی خود را با شما در طول مدت ده روز پرداخت کند. شکایت کردن برای چک برگشتی دارای دو نوع می باشد که در این قسمت به طور کامل و جامع، به آن خواهیم پرداخت:
شکایت کیفری
شما با شکایت کیفری، می توانید پس از گذشت شش ماه از برگشت خوردن چک، شکایت نامه ای را در این زمینه ترتیب داده و شکایت نامه را به دادسرا تحویل دهید. برای این اقدام ابتدا باید به دادسرا مراجعه کنید و گواهی عدم پرداخت را به آن ها بدهید تا آن ها بتوانند اقدامات لازم را انجام دهند. در نهایت دادگاه بعد از بررسی های لازم، حکم قطعی را ابلاغ خواهند کرد.
شرایط لازم شکایت کیفری
- چک روز
- عدم مشروط نبودن چک
- تاریخ چک، درج شده باشد
- منتقل نشدن چک پس از برگشت
- ممنوعیت چک سفید امضاء
- انقضای مهلت قانونی برای برگشت چک یا شکایت کیفری
- عدم بودن چک برای معاملات نامشروع
- عدم بودن چک برای تضمین
شکایت حقوقی
اگر از زمان برگشت خوردن چک شما یک ماه می گذرد و چک شما شامل شرایط حقوقی می شود، می توانید از شکایت حقوقی استفاده کنید. این شکایت با هدف حفظ حقوق مالی مطرح می شود. شما ابتدا باید به بانکی که توسط آن چک صادر شده مراجعه کنید. گواهی عدم پرداخت چک را تهیه کنید و درخواستی در این زمینه تنظیم کنید و به دادسرا تحویل دهید. این روش روند طولانی در پی دارد و ابتدا مطمئن شوید که از طریق شکایت کیفری می توانید کار خود را انجام دهید و اگر مجبور شدید به این روش مراجعه کنید.
شرایط لازم شکایت حقوقی
- تاریخ روز
- عادی بودن نوع چک
- مهلت قانونی برای شکایت
چک بلامحل، نه تنها به ضرر فرد صادر کننده چک می باشد، بلکه به اعتبار اقتصادی جامعه نیز لطمه وارد می کند. سوء استفاده از چک و صدور چک های بلامحل در کشور در حال افزایش است و یک معضل جدی و پر چالش برای اقتصاد کشور به حساب می آید. اگر درباره چک برگشتی سوال یا مشکلی دارید، می توانید از متخصصان و مشاوران خبره خرد جمعی به طور آنلاین مشاوره بگیرید.
قدرت گرفته از گروه کاروداتیس
دیدگاهتان را بنویسید